Nida Ercan Bugün yazımızın konusu metabolik sendroma karşı neler yapabiliriz. Bir önceki yazımızda metabolik sendrom nedir, tanı kriterleri nelerdir ve sonuçları konusunu konuşmuştuk eğer okumadıysanız önce onu okumanızı tavsiye ederim. Buradan ulaşabilirsiniz.
Metabolik sendrom hem genetik hem de çevresel koşullar sebebiyle ortaya çıkabillir. Biz beslenme uzmanları olarak beslenme ve yaşam tarzı değişikliği ile metabolik sendromun ortaya çıkardığı yaşam kalitesini düşüren semptomlara karşı danışanlarımızı rahatlatmayı hedefleriz.
Metabolik sendroma karşı neler yapabilir?
Metabolik sendroma karşı kullanabileceğimiz iki silahımız var. Birincisi beslenme ikincisi fiziksel aktivite. Yani metabolik sendroma karşı yaşam tarzı değişikliği kesin çözümdür. Beslenmemizde yaptığımız sağlıklı seçimleri hayatımızın geneline yayarsak metabolik sendroma karşı başarı elde etmiş oluruz.
Metabolik Sendromda Yaşam Tarzı Değişiklikleri Nelerdir?
Yaşam Tarzı Değişiklikleri Metabolik sendromun tedavisinde, abdominal obezitenin önlenmesi öncelikli bir çözüm gibi görünmektedir. Bunun için 6-12 aylık sürede toplam vücut ağırlığında %7-10’luk bir düşüş sağlayacak ve bunu idame ettirecek bir yaşam tarzı düzenlenmesinin; kalori alımının kısıtlanması, fiziksel aktivitenin artırılması ve kişilerin bu konuda motive edilmesiyle sağlanabileceği bildirilmektedir. Uygun bir egzersiz programıyla enerji tüketimi kademeli olarak artırılarak insülin duyarlılığı artırılır, böylece hem kardiyovasküler olay riski hem de metabolik sendrom gelişimi azaltılabilir. Güncel klinik kanıtlar, haftalık fiziksel aktivitede 100-150 dakikaya varan, tercihan da 150-300 dakikayı bulan ve vücut ağırlığında yalnızca %5-7’lik bir azalma sağlayan yaklaşımların bile metabolik sendromu engellemeye yettiğini; lipid bozuklukları, glukoz intoleransı ve hipertansiyon üzerinde olumlu bir etki oluşturduğunu ve tip 2 diabetes mellitus başlangıcını üç yıllık bir dönemde bile %58 azalttığını ortaya koymaktadır. Metabolik sendromlu hastaların sigara ve alkol kullanmalarının kardiyovasküler, metabolik ve hepatik komplikasyonları artıracağı aşikardır. Bu nedenle, yaşam tarzı değişikliklerinde sigara ve alkol kullanımınında azaltılması hatta bırakılması metabolik sendroma karşı pozitif yönde bir adım olacaktır.
Metabolik Sendromda Nasıl Beslenilmeli?
Mets’de beslenmenin düzenlenmesi yalnızca obezitenin tedavisinde değil, kan basıncı, glisemi ve lipid profilinin düzeltilmesinde, diyabetin ve kardiyovasküler komplikasyonların önlenmesinde de etkilidir. Doymuş yağlardan kısıtlı, kompleks karbonhidratlardan zengin diyet metabolik sendromlu kişlilerde önerilen bir diyet modelidir. Son zamanlarda Akdeniz diyeti gibi dengeli diyet modellerinin koroner kalp hastalığı ve farklı kanser türlerinin yanı sıra obezite, dislipidemi ve kan basıncı yüksekliği gibi metabolik bozuklukların sıklığında azalma ile ilişkili oldukları bildirilmektedir. Akdeniz diyeti sebze, meyve, baklagiller, zeytinyağı, ceviz, fındık, üzüm gibi liften, kompleks karbonhidratlardan ve tekli doymamış yağlardan zengin, doymuş yağlardan fakir bir diyettir. Akdeniz diyetinin vücut yağında azalmanın yanı sıra kan lipid profili (özellikle HDL kolesterol ve okside LDL kolesterolde), endotel fonksiyonu ve insülin direnci üzerinde olumlu etki gösterdiği, tromboz riskini azalttığı ve plazma homosistein düzeylerini düşürdüğü gösterilmiştir. Akdeniz diyetinin yaş, cinsiyet, fizik aktivite, lipid ve kan basıncı düzeylerinden bağımsız olarak MetS gelişimini %20 azalttığı ortaya konmuştur.
Metabolik Sendromda Beslenme Önerileri Nelerdir?
- Metabolik sendromda beslenme sırasında niasin ve B grubu vitaminler alın. Bu amaçla yaş ekmek mayası ile yapılan ekmekler, tavuk eti, bulgur, yeşil mercimek ve badem tüketebilirsiniz.
- Trans yağlardan uzak durun. Tereyağı, kuyruk yağı, krema, kırmızı ette görünen beyaz yağlı kısım, salam, sucuk, kavurma ve hazır kek-kurabiye-bisküviler; trans yağ açısından zengindir. Bu tür sağlıksız besinler yerine zeytinyağı kullanın, hazır paket ürünlerden sakının.
- Potasyum klorür içeren tuz kullanın. Sodyum oranı yüksek maden suyu, sodyum klorür içeren sofra tuzları, himalaya tuzu, kaya tuzu ve salamura edilmiş yiyeceklerden uzak durarak tuzu hayatınızdan tamamen çıkarmaya çalışın. Metabolik sendromda beslenme için bunlara dikkat!
- Şekerli gıdalardan uzak durun. Metabolik sendromda nasıl beslenilir diyenler için bir diğer öneri de şeker tüketilmemesidir. Şeker hastalığına yakalanma riski daha fazla olan metabolik sendromlu kişilerin şeker ihtiyaçlarını kesinlikle taze meyvelerden, bal ya da pekmezden sağlaması öneriliyor.
- Metabolik sendromda beslenme sırasında süt ve süt ürünlerinin tüketimi arttırılmalıdır.
- A, D, E ve K gibi yağda eriyen vitaminlerin vücutta kullanımını arttıran yağ grubunun da metabolik sendromda beslenme sürecinde tüketilmesi gerekmektedir.
Metabolik sendroma karşı neler yapabileceğimiz anlattığımız yazımız burada sona erdi. Umarım yararlı olmuştur.
Sağlıklı ve zinde günler dileriz
Diyetlif
