Ayşenur Akdeniz Beyaz şeker, esmer şeker, glikoz-fruktoz şurubu gibi tatlandırıcıların ve bunları içeren tüm besinlerin (kek, kurabiye, pasta, dondurma vb.) tüketilmediği, beyaz ekmek, pirinç, makarna, börek, hamur işleri gibi yükek glisemik yüklü gıdaların diyetten çıkarıldığı, alkol, sigara tüketiminin olmadığı ya da minimuma indirildiği, paketli ürünlerin (abur-cubur), fast-food tarzı besinlerin tüketilmediği bir beslenme biçimidir.
Günlük olarak tükettiğimiz birçok besin doğal olarak şeker içeriyor. Buradaki amaç işlenmiş şekeri beslenmemizden uzaklaştırmaktır. Şeker olarak adlandırdığımız aslında karbonhidrattır. Tatlı olsun veya olmasın bütün karbonhidrat içeren besinler aynı zamanda şeker içerir. Karbonhidrat içeren her besinin içeriğinde glikoz vardır. İçeriğinde şeker bulunmayanlar ise nişastanın sindirimiyle vucudumuzda gene şeker moleküllerine ayrıştırılır.
Doğal Olarak Şeker İçeren Besinler
- Tahıl ürünleri: İçeriğinde bulunan nişastanın sindirimi ile vücudumuzda şeker moleküllerine ayrılır.
- Süt ve süt ürünleri: Sütün içerisinde doğal olarak laktoz bulunur. Fermente süt ürünlerinin laktoz içeriği çok daha azdır.
- Meyveler: Meyveler yüksek oranda fruktoz içerir, bunun yanında glikoz da içerirler.
- Sebzeler: En yüksek şeker içeren sebzeler patates, şalgam, yer elması gibi sebzelerdir. Diğer sebzeler daha az da olsa şeker içerirler.
- Baklagiller: Baklagiller basit şeker içermezler içerisindeki nişastanın sindirimiyle şeker moleküllerine ayrılırlar.
- Bal-pekmez: Doğal olarak glikoz ve fruktoz içerirler.
- Kuruyemişler: Kuruyemişler de karbonhidrat içeriğinden dolayı vücudumuzda şeker moleküllerine ayrıştrılırlar, basit şeker içermezler, yağ ve protein oranları da yüksektir.
Neden Şeker Tüketmek İstiyorum?
Beslenmemizde bu kadar şeker kaynağını tüketiyorken ilave bir şeker tüketmemize ihtiyaç yoktur. Ama yine şekerli besinlerin cazibesi bizi ele geçirir. Peki aslında neden şeker tüketmek isteriz. Dengeli bir beslenme biçimini takipetmiyorsanız sık sık tatlı yeme ihtiyacının olması doğaldır. Diyetiniz yeteri kadar protein ve yağ içermiyorsa kan şekeriniz de ani düşmeler olur ve bu da şekerli besin tüketme isteğini arttırır. Yeteri kadar posa tüketmemek de çabuk acıkmaya neden olan ve kan şekerini yükselten faktörlerdendir. Şeker, glikoz-fruktoz şurubu içeren gıdaların fazla tüketimi tokluk hissi oluşturmayacağından tüketiminden kısa bir süre sonra tekrar açlık hissi uyandıracak bizi en hızlı tatmin eden bu gıdalara tekrar yönelimi arttıracaktır.
Şekersiz Beslenme Sağlığımıza Ne Gibi Katkılar Sağlar?
Şekersiz beslenmeyle birlikte glisemik yük de azalacağından sağlığımıza birçok yarar sağlar.
- Yüksek kan basıncını düşürür,
- Kan yağlarını dengeler,
- Kan şekerini ve insülini düşürür,
- İnflamasyonu azaltır,
- Erken yaşlanmayı önler,
- Cilt dokusunu düzgünleştirir,
- Bozulmuş ruh halinin düzeltilmesine katkı sağlar,
- Yorgunluğu azaltır.
- Hormon dengesizliklerini düzeltir.
- Bazı kanser türlerinin oluşum riskini azaltır.
Ne Kadar Şeker Tüketebilirim?
Öncelikle şeker ilave edilen besinleri hiç tüketmemek sağlığımız için en iyisidir. Yoğun şeker içeren besinler yüksek enerji vermesinin yanında posa, antioksidan, flavanoid, mineraller gibi sağlığımıza yararı olan mikronütrientleri içermezler. Dünya Sağlık Örgütü, şekerden gelen enerjinin, günlük alınan toplam enerjinin % 10’unu aşmamasını öneriyor. Hatta son analizlere göre bu oranın daha da azaltılarak % 5’i aşmaması gerektiğini söylüyor.
