aspir yağı

ASPİR YAĞI NEDİR?

Aspir tohumlarından elde edilen yağ, insan beslenmesinde çok önemli olan yüksek oranda E vitamini ve doymamış yağ asitleri (%78 linoleik asit) içermektedir. Aspir bitkisi yemeklik yağ üretimi haricinde sabun, boya, vernik ve cila yapımından yemeklerde tatlandırıcı ve renklendirici olarak çok farklı alanlarda (biodizel, boya maddesi, hayvan küspesi vs.) değerlendirilen, kullanım alanları oldukça geniş olan önemli bir ticari bitkidir.

Aspir Tohumun İçeriğini İnceleyecek Olursak

Aspir tohumu % 35-50 yağ, % 15-20 protein ve % 35-45 kabuk kısmından oluşmaktadır. Aspir tohumlarından elde edilen yağ, yemeklik olarak kullanılmaktadır ve kalitelidir. Aspir yağı, % 6-8 palmitik asit, % 2-3 stearik asit, % 16-20 oleik asit ve % 71-75 linoleik asit içermektedir İnsan sağlığı açısından önemli olan toplam doymamış yağ asitleri oranı çok yüksektir. Bu oran % 90-93 civarındadır. Zeytinyağındaki oleik yağ asiti oranının % 56-83 arasında olduğunu düşünürsek, oleik tipteki aspir yağının beslenme açısından en az zeytinyağına eşdeğer olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır.

Aspir Yağının Faydaları Nelerdir?

Aspir yağı, zeytinyağına göre daha fazla oleik asit içermesinden dolayı koroner arter hastalıklarının önlenmesi açısından da önem taşımaktadır. Bunun yanında aspir önemli bir E vitamini kaynağıdır, saç ve cilt sağlığına olumlu etkileri vardır. Lignan ve serotonin gibi polifenolik bileşikler yönünden zengin kavrulmuş aspir tohumlarının osteoporozun önlenmesinde kullanıldığı bilinmektedir. Bağışıklığı güçlendirir, vücut direncini arttırır. Antioksidan özelliği sayesinde cildin daha genç görünmesini sağlar, yaşlanma karşıtı etkileri vardır. Aspir yağı metabolizmanın hızlanmasını sağladığı için kilo verme sürecini olumlu etkiler.

Aspir Yağı Çeşitleri

Cold press yöntemiyle üretilen aspir bitkisi yağı içeren gıda takviyeleri bulunduğu gibi aspir yağından elde edilen ham madde ile hazırlanan ve yeşil çay ekstresi ve kafein gibi farklı içeriklerle birlikte yer alan takviyeler de bulunmaktadır. CLA (konjuge linoleik asit) içeriğinin yanında L-karnitin gibi ham maddelerle zenginleştirilen çeşitler de mevcuttur.

Yağlarda kaliteyi ortaya çıkaran doymamış yağ asitlerinin doymuş yağ asitlerine oranıdır.

Bu oranın yüksekliği yağın kalitesini ve insan sağlığına faydalı olması açısından önemini göstermektedir. Kolza bitkisinde doymamış yağ oranının son derece yüksek oluşu dikkat çekmektedir. Bu bitkiyi aspir, ayçiçeği ve zeytin izlemektedir.

Aspir bitkisinin üretimi yağ açığının kapatılmasına büyük oranda katkıda bulunabilir.

Hayvansal yağların üretimlerinin pahalı ve yetersiz olması nedeniyle, insan beslenmesi için ihtiyaç duyulan yağların önemli bir kısmı bitkisel kaynaklardan karşılanmaktadır. Aspir bitkisi kurak ve tuzlu alanlarda yetiştirilebilecek yağ açığımızın kapatılmasında önemli rol oynayabilecek alternatif bir bitki olarak dikkat çekicidir. Bu sebeplerden dolayı aspir bitkisinin önemi gün geçtikçe artmaktadır.

KAYNAKÇA