Beyza Varankaya İyi kalitede protein, uzun zincirli çoklu doymamış n-3 yağ asitleri , D vitamini, iyot gibi vücudumuz için gerekli besin öğelerini içermesi nedeniyle balık etinin düzenli ve yeterli düzeyde tüketimi öneriliyor. Genel olarak haftada iki porsiyon yağlı balık tüketimi önerilmekte fakat önemli olan balığı tüketmek kadar hangi balığı tükettiğimiz.Balıkta doğal olarak bulunmayan ve balığın avlandığı/yetiştirildiği su kaynaklarından balığa geçen metilcıva ve dioksin benzeri bileşiklerin sağlığa olumsuz etkileri vardır.Fakat her zaman taze balık bulmak mümkün olmuyor elbette.Bu durumda çoğu kişinin yöneldiği ton balıklarını yeteri kadar tanıyor muyuz?Bence hayır !
Ton balık Ve Ağır Metal Riski Arasındaki İlişki
Ton balık, okyanuslardan elde edilen uskumrugiller familyasından orkinos cinsine ait balık türüdür.Bu balığın boyu 140 cm ve ağırlığı 60,3 kilograma kadar görülmektedir.Literatür bazı besinlerin ağır metal maruziyetini incelemiştir. Ağır metal maruziyetinde özellikle dikkat çeken grup balık ve deniz ürünleridir.Ülkemizde ton balık,uskumru,sardalya gibi konserve balıkların içeriği dikkatle incelenmiştir.Yapılan bir çalışmada 66 farklı tür konserve balığın ağır metal riski değerlendirilmiş ve urşun ve kadmiyum açısından en yüksek ton balığı bulunmuş.Oldukça üzücü bir durum aslında!
Ton Balıktaki Kurşun Ve Kadmiyum Tüketimi Riskli mi?
Ton balıkta bulunan kurşun ve kadmiyum ,Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı ve Çevre Koruma Ajansı (EPA)’na göre insanlar için karsinojenler grubunda yer almaktadır ve toksik elementlerdir.Balık beslenmede önemli yere sahiptir.Bu yüzden balık tüketiminde yarar-risk dengesine dikkat edilmelidir.Yarar sağlamak amaçlanırken bir taraftan vücudumuza toksik kimyasalları almak sağlıklı bir beslenme sağlamayacaktır.
Ton Balık Dışında Hangi Balıkları Beslenmemizde Tercih Edebiliriz?
Sardalya,hamsi,istavrit,uskumru,levrek,alabalık,somon,ringa balığı gibi küçük balıklar sofralarımızda mevsimine göre yer almalıdır. Asıl önemli olan taze, temiz sulardan avlanmış balıklar olmasıdır. .Büyük balıkların civa oranının yüksek olması sebebiyle ton balık yerine küçük balıkların tercih edilmesi sağlık açısından daha doğru bir tercih olacaktır.
Peki Ton Balık Öğünlerde Hiç mi Tercih Edilmemelidir?
Ton balık tüketimi gebeler ve emzikliler için içerdiği kurşun ,kadmiyum ve cıva nedeniyle risklidir.Bu nedenle taze balık tercih edilmelidir ve bu dönemde kesinlikle ton balık tüketiminden kaçınılmalıdır.Ağır metal ve cıva bebeğin gelişiminde olumsuz durumlara yol açabilmektedir.Fakat büyük balık olmasına rağmen ton balıktaki cıva oranı diğer büyük balıklara göre daha düşüktür. Gebe ve emzikli olmayan bireylerin haftada 2-3 kez 120 gram altında ton balık tüketmesinde sakınca yoktur.Az kalori bulundurması , besleyici ve tok tutması nedeniyle pratik bir öğün olacaktır.Fakat günü kurtaran bir seçenek olarak görüp sık sık tüketmemeye özen gösterilmelidir.
