Diyetlif Kolesterol, lipid yani yağ grubunda bulunan moleküllerden biridir. İnsan bedeninde bulunan kolesterolün bir kısmı yediğimiz yiyeceklerle alınabildiği gibi, vücudumuzda da karaciğerden sentezlenir. Vücudun işleyişi için kanda normal miktarda kolesterol mutlaka bulunmalıdır.
Kötü kolesterol olarak adlandırılan LDL, kolesterolü dokulara taşır ve kanda yüksek olduğu zaman damarlarda birikerek damar çevresinde plak oluşumuna neden olur. Bu plaklarda zaman içerisinde birikerek damar yapısını tıkar ve damar sertliğini oluşturur.
İyi kolesterol olarak adlandırılan HDL ise, dokularda kolesterolü toplayarak dışarı atılmasını sağlar. Böylece damarlarda kolesterol birikimini önler.
Sağlıklı bir yaşam için LDL kolesterolünün düşük, HDL kolesterolünün yüksek tutulması gerekmektedir. Kanda toplam kolesterol ve kötü kolesterolün (LDL) yüksek olması, iyi kolesterolün (HDL) düşük olması kişi için kalp damar hastalıkları yakalanma açısından risk faktörü oluşturmaktadır.
Kan kolesterol değerleri hem çevresel hem de genetik etmenlerden etkilenmektedir. Kalıtım, beslenme alışkanlıkları/besin tercihleri, kilo, sigara kullanım durumu, fiziksel aktivite ve stres en önemli olan faktörler arasındadır. Ailede yüksek kolesterol hikayesi, yüksek yağ içeren bir beslenme alışkanlığı, aşırı kilo ve diyabet gibi çeşitli metabolik hastalıklar total kolesterolü ve kötü kolesterolü yükseltmektedir.
Kan kolesterol değerleri için hedefler; total kolesterolün 200 mg/dL’den düşük olması, LDL kolesterolün 130 mg/dL’den düşük olması ve HDL kolesterol için ise kadınlarda 40 mg/dL, erkeklerde 50 mg/dL’den yüksek olmasıdır. Eğer kişide total kolesterol ve kötü kolesterol (LDL) değerleri olması gerekenden yüksek ise dengeli bir diyet ve düzenli egzersiz ile yaşam tarzı değişikliği sağlanmalıdır. Yeterli diyet ve egzersize rağmen hedef değerlerin altına düşülemeyen durumlarda ise hekimler tarafından ilaç tedavisi önerilmektedir. İyi kolesterolü (HDL) yükseltmenin en iyi yolu ise fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır. Bunun dışında dengeli bir beslenme ve sigara bırakılması da iyi kolesterolü yükseltmektedir.
Trigliserid de tıpkı kolesterol gibi kanda bulunan yağ çeşitlerinden biridir ve vücutta yapılabileceği gibi besinlerle de alınabilir. Sağlıklı bir insanda trigliserid seviyesi 150 mg/dL’i geçmezken, yüksekliği damar sertliğine yol açarak kalp-damar hastalıkları için risk faktörü oluşturmaktadır. Trigliserid yüksekliğinde de beslenme ile ilgili hataların düzelmesi ve düzenli egzersiz ile yaşam tarzı değişikliği sağlamak uygulanan tedavi yöntemidir.
Sağlıklı ve zinde günler dileriz
Diyetlif
