Gülnihal Topal Havaların yavaş yavaş soğuduğu ve ani ısı değişimlerinin gözlendiği bugünlerde hastalık çanları da çalmaya başladı. Hastalıklara karşı vücudun dirençli olabilmesi için bağışıklık sistemini güçlendirmek gerekiyor.
Bağışıklık sistemi nasıl çalışır?
Bağışıklık sistemi, mikroorganizmaların sebep olduğu hastalıklara karşı vücudu koruyan sistemdir. Bağışıklık sistemi organlar, proteinler ve hücrelerden oluşan, sağlıklı hücreleri bakteri, virüs, parazitler ve mantarlar gibi çeşitli mikroorganizmalara karşı koruyan büyük bir ağdır. Sağlıklı yaşam stratejileri benimsendiğinde, çevresel saldırılara karşı vücudu koruyan bağışıklık sistemi daha iyi çalışmaya başlar.
Güçlü bir bağışıklık sistemi, düzenli ve iyi bir beslenme düzeni gerektirir. Bağışıklık sisteminin iyi bir şekilde çalışabilmesi için diyetin protein gibi makrobesin ögelerini ve vitaminler, mineraller gibi mikrobesin ögelerin yeterli düzeyde içermesi önemlidir. Bu sebeple diyette çeşitlilik ve denge iyi bir şekilde sağlanmalıdır. Ayrıca besin yetersizliği gibi fazla beslenme ve obezite gibi durumların da bağışıklığı düşürdüğünü hatırlatmakta yarar var. Dolayısıyla kilonuzun sağlıklı vücut ağırlığı aralığında olması bağışıklığı desteklemede temel adımlardan biridir.
Bağışıklık sistemi nasıl desteklenir?
Bağışıklık sistemini desteklemek için diyetimizde mutlaka bulunması gereken besinler ise şöyle:
- Sebzeler ve Meyveler
Sebzeler ve meyveler A, E, C, B6 ve folik asit gibi vitaminler ve demir, çinko, selenyum, bakır gibi minerallerden zengin besinler olarak bağışıklığın güçlenmesinde diyetin olmazsa olmazlarıdır. Sebze ve meyveler çeşitli antioksidanlardan zengin kaynaklardır. Ayrıca içeriğindeki posa sayesinde bağışıklık sisteminde büyük payı bulunan bağırsaktaki yararlı bakterilerin sağlığı açısından da önemli besinlerdir. Günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmeye özen gösterilmelidir. Sebzelerden ıspanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler, soğan, sarımsak, biber, mantar, brokoli, karnabahar ve lahana; meyvelerden ise portakal, limon, greyfurt ve mandalina gibi narenciye ürünleri ve kivi bağışıklığı güçlendirmede iyi bir seçenek olacaktır.
- Yoğurt ve Kefir
Yoğurt ve kefir probiyotiklerden zengin besinlerdir. Probiyotikler, bağırsakta bulunan ve insan sağlığının korunmasında büyük role sahip bakterilerdir. Probiyotikler bağışıklık sistemini uyararak vücutta hastalık gelişimini önler. Ayrıca bağırsak sağlığını koruyarak bağırsaklara zararlı mikroorganizmaların yerleşmesini ve çoğalmalarını engeller. Diyetinize kefir, yoğurt ve probiyotik destekli yoğurtlar eklemek bağışıklığınıza katkı sağlayacaktır.
- Yağlı Balıklar
Balıkta bulunan omega 3 yağ asitleri ve D vitamini bağışıklık sistemi üzerinde etkili besin ögeleridir. Haftada 1-2 kez balık tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olacaktır. Özellikle omega 3’ten zengin somon ve uskumru gibi yağlı balıklar tercih edilebilir.
- Tam tahıllılar
Tam tahıllı ürünlerin tüketimi bağışıklığı destekleyicidir. Tam tahıllı ürünler rafine edilmiş ürünlere kıyasla daha fazla vitamin ve mineral içeriğine sahiptir. Ayrıca içeriğindeki zengin posa miktarı bağırsak sağlığını destekleyicidir. Tahılların içinde en iyi betaglukan kaynağı olan yulaf antimikrobiyal etkiye sahiptir. Günde ortalama 3-7 porsiyon tahıl tüketimi önerilmektedir.
- Bitki çayları
Çeşitli antioksidanlar içeren şifalı otlardan yapılan bitki çayları antimikrobiyal etkiye sahiptir ve bağışıklık sisteminin kuvvetlendirilmesinde büyük rolleri bulunmaktadır. Özellikle havaların soğuduğu bugünlerde ıhlamur, kuşburnu, ekinezya gibi çaylar iyi birer seçenek olacaklardır.
- Su
Vücudun fonksiyonlarını en iyi şekilde yerine getirebilmesi için su tüketimi çok önemlidir. Vücutta yeterli miktarda su bulunduğunda hücrelerin optimal düzeyde çalışması sağlanır. Su, vücuttan toksinlerin uzaklaştırılmasını sağlar. Ayrıca, lenf sistemine de katkı sağlayarak bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde önemli bir unsurdur. Günde ortalama 8-10 bardak su tüketilmelidir.
Özetle;
Bu besinlerin tüketiminin yanı sıra bağışıklık sistemini güçlü ve sağlıklı tutmak için sağlıklı yaşam tarzı benimsenmelidir. Buna yönelik olarak fiziksel aktivitenizi artırmak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olacaktır. Uyku düzeniniz çok önemlidir; yeterli uyuduğunuzdan emin olun. Enfeksiyonlardan sakınmak için kişisel hijyenin yanı sıra besin pişirme yöntemleri ve besin hijyenine de dikkat edilmelidir. Eğer alkol kullanıyorsanız, miktarını ılımlı düzeylerde tutmaya çalışın. Sigara kullanıyorsanız bırakma girişiminde bulunmakta fayda var. Stresten uzak kalmaya çalışın.
