Gözdem Başarır İphar Romatoid artrit, nedeni belirlenemeyen eklemlerde ve dokularda gelişen iltihap, şişkinlik, ağrı ve ilerleyen süreçlerinde eklem ve organ hasarı ile karakterize bir otoimmun hastalıktır. Romatoid artrit, bağışıklık sisteminin kontrolsüz çalışması şeklinde bir etkinlik gösterir; normalde bağışıklık hücrelerimizden beyaz akyuvar hücrelerimiz normalde yabancı ve toksik maddelere cevap verirken kontrolden çıkarak organizmada öncelikle eklem hücrelerine saldırmaya başlar. Burada gelişen iltihap kişinin kendisini bitkin hissetmesine, bağışıklık hücrelerinin eklemlerdeki etkinliği ise eklemlerde şişme, yanma ve ağrıya neden olmaktadır.
Romatoid artrit, herkeste farklı ilerleme gösterir. Tanı konma aşaması komplike ve kişisel farklılıklardan kaynaklı olarak zorlayıcı olabilmektedir. Tanı aşamasında CRP, sedimentasyon gibi inflamasyon (enfeskiyon) süreçleri ile ilgili bilgi veren parametreler, Romatoid Faktör testi gibi spresifik parametreler birlikte değerlendirilir ve tanı konulur.
Romatoid artritin herkeste farklı ilerleme göstermesi nedeniyle hastalığın seyri ile ilgili kişi yakından takip edilmelidir. Bu süreçte enfeksiyonun seviyesi, hastalığın ilerleyişi adına belirli parametreler belirlenmiştir, bu parametreler ile hasta düzenli olarak takip edilmelidir. Hastalığın kesin bir tedavisi henüz belirlenmemiştir. Tedavi yönteminin temeli; bireyin enfeksiyon seviyesini kontrol altında tutma, eklemlerin zarar görmesinin önlenmesi veya zarardan korunması ve kişinin iyilik halinin mümkün olduğunca optimum düzeyde tutulmasına yöneliktir.
Peki romatoid artrit gelişiminde yaşam şekli etkin midir?
Romatoid artritin gelişim sebebi tam belirlenmemiş olsa da bireyin geçirdiği viral veya bakteriyel enfeksiyonlardan sonra, hastalığın gelişime dair genetik faktörlerin yaşam koşulları ile desteklenmesi gibi durumlarda hastalığın gözlemlendiğine dair görüşler bulunmaktadır. Hastalık bulaşıcı değildir, genetik geçişli olarak ifade edilmese de hastalığın oluşumunda etken olabilecek genetik faktörlerin anne babadan çocuğa iletilebileceği düşünülüyor.
Az önce kısaca bahsetmiş oldum, evet hastalığın gelişimi ve ilerleyişi yaşam şeklinden oldukça etkilenmekte. Bireyde gözlemlenen hastalığa dair spesifik gelişmeler hasta tarafından doğru bir medikal ve beslenme tedavisi ve doğru yaşam şekli ile kontrol altına alınabilir veya azaltılabilir.
Romatoid artritte bireyin hastalık etmenlerini tetikleyen faktörlerde; yeterli ve dengeli beslenmeme, yeterli fiziksel aktiviteye sahip olmama, alkol ve sigara kullanımı, düzensiz uyku vb alışkanlıklar sayılmaktadır. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmanın ise spesifik olarak hastalığı oluşumu ve ilerlemesinde direkt etkiye sahip olduğu yapılan çalışmalarla kanıtlanmıştır.
Beslenme tedavisinde kullanılan yöntemler ve etkinlikleri nelerdir?
Romatoid artrit için belirlenmiş bir beslenme tedavisi bulunmamaktadır; ancak yapılan çalışmalarla bazı beslenme tedavi yöntemlerinin hastalığın ilerleyişindeki etkinlikleri ortaya konmuştur.
En çok konuşulan yöntemlerden biri; 7-10 gün zaman kısıtlı beslenme
Yapılan çalışmalarda 7-10 gün zaman kısıtlı beslenmenin bireylerin enfeksiyon seviyelerinde iyileşmeye neden olduğu gözlemlenmiştir; ancak bu yöntemin uzun dönemdeki etkinliği henüz belirsizdir.
Zaman ve enerji kısıtlı beslenmenin kısa uygulama dönemlerinde enfeksiyon, bazı kronik hastalıkların etkinliklerinin yavaşlatılması veya durdurulmasında etkin olduğu bilinmektedir; ancak bu kısıtlı beslenme halinin sağlıklı yetişkinlerde bile etkinlikleri henüz belirsizdir ve yapılan çalışma sonuçlarında olumsuz etkinlikleri de gözlemlenmiştir. Bu durumun aksine, kısıtlamalı beslenmenin uzun dönemde olumlu etkinlik gösterdiğini gösteren çalışmalar da yer almaktadır; ancak sayıları henüz yetersizdir ve kanıt düzeyinde etkinlik gösterebilmesi için daha çok çalışmaya gereksinim duyulmaktadır.
Sağlıklı ve zinde günler dileriz
Diyetlif
